7. Ανάκλαση

Στο κεφάλαιο 7 της Φυσικής Γ Γυμνασίου, εισάγεται η ανάκλαση, με τους νόμους της ανάκλασης και παραδείγματα. Εισάγεται η κατοπτρική ανάκλαση, η διάχυση, καθώς και τα είδωλα.

7.1. Ανάκλαση του φωτός

Ανάκλαση ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο το φως αλλάζει διεύθυνση όταν συναντήσει μία διαχωριστική επιφάνεια, παραμένοντας μέσα στο ίδιο διαφανές μέσο.

Κατοπτρική ανάκλαση

Η ανάκλαση που προκύπτει όταν λεπτή φωτεινή δέσμη πέφτει σε λεία επιφάνεια, όπως του καθρέφτη, ονομάζεται κατοπτρική. Μετά την κατοπτρική ανάκλαση ακολουθεί μία καθορισμένη κατεύθυνση.

Κάντε κλικ στην εικόνα να κινήσετε την επιφάνεια να δείτε την πορεία της δέσμης.

Διάχυση

Η ανάκλαση που προκύπτει όταν λεπτή φωτεινή δέσμη πέφτει σε τραχιά επιφάνεια ονομάζεται διάχυση. Μετά τη διάχυση διαδίδεται προς κάθε κατεύθυνση.

Η διάχυση μπορεί να προσεγγιστεί ως ένα σύνολο πολλών κατοπτρικών ανακλάσεων αφού μία τραχιά επιφάνεια μπορεί να θεωρηθεί ως σύνολο πολλών μικροσκοπικών καθρεφτών με τυχαίους προσανατολισμούς.

Νόμοι ανάκλασης

  1. Η προσπίπτουσα ακτίνα, η ανακλώμενη και η κάθετη ευθεία στον καθρέφτη βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο.

  2. Η γωνία πρόσπτωσης είναι ίση με τη γωνία ανάκλασης.

  • Γωνία πρόσπτωσης ονομάζεται η γωνία που σχηματίζεται ανάμεσα στην προσπίπτουσα ακτίνα και την κάθετη ευθεία στον καθρέφτη.
  • Γωνία ανάκλασης ονομάζεται η γωνία που σχηματίζεται ανάμεσα στην ανακλώμενη ακτίνα και την κάθετη ευθεία στον καθρέφτη.
Η γωνία ανάκλασης είναι τέτοια ώστε το φως να ακολουθεί τη γρηγορότερη διαδρομή όπως βλέπουμε στη διπλανή προσομοίωση.

Ακολουθεί, δηλαδή, την αρχή ελάχιστου χρόνου.

7.2. Είδωλα

Η εικόνα ενός αντικειμένου που σχηματίζεται από έναν καθρέφτη ονομάζεται είδωλο. Για να σχεδιάσουμε το είδωλο, σχεδιάζουμε τις ακτίνες, ακολουθώντας τους νόμους της ανάκλασης, και τις προεκτάσεις τους.Σε επίπεδο καθρέφτη το είδωλο είναι:

  • Ορθό (όχι ανεστραμμένο). Το δεξιά φαίνεται αριστερά, αλλά όχι το πάνω κάτω.
  • Ίσου μεγέθους.  Το είδωλο έχει ίδιο μέγεθος με το αντικείμενο. Επίσης το είδωλο απέχει την ίδια απόσταση από τον καθρέφτη με το είδωλο.
  • Φανταστικό. Το είδωλο που προκύπτει από τις προεκτάσεις των ανακλώμενων ακτινών ονομάζεται φανταστικό. Οι επίπεδοι καθρέφτες δημιουργούν πάντα φανταστικά είδωλα.
είδωλο σε επίπεδο καθρέφτη
Το είδωλο το βρίσκουμε από τις προεκτάσεις των ακτίνων που φτάνουν στα μάτια μας
άσκηση είδωλο σε επίπεδο καθρέφτη
Σχεδιάστε τις ακτίνες και το είδωλο στη σωστή θέση
άσκηση είδωλο σε επίπεδο καθρέφτη
Σχεδιάστε τις ακτίνες και το είδωλο στη σωστή θέση
Στη διπλανή προσομοίωση, μπορούμε να παρατηρήσουμε και είδωλα μή επίπεδων κατόπτρων. Ένα είδωλο μπορεί να είναι σε σχέση με το αντικείμενο:

  • Μεγαλύτερο ή μικρότερο από το αντικείμενο
  • Ορθό ή αντεστραμμένο σε σχέση με το αντικείμενο
  • Πραγματικό ή φανταστικό

Επανάληψη στην ανάκλαση

Θεωρία Γ Γυμνασίου: Διαβάστε όλη τη θεωρία της Φυσικής Γ Γυμνασίου σε περιληπτικά φυλλάδια.

Quiz κεφαλαίων 7,8: Κάντε το quiz για να ελέγξετε το βαθμό εμπέδωσης της ύλης.